DeFi là gì?

DeFi (Decentralized Finance) dịch ra là “tài chính phi tập trung” là hệ thống các các sản phẩm, dịch vụ tài chính có trên một mạng Blockchain phi tập trung công khai. Ai cũng có thể truy cập và sử dụng defi ở bất kỳ đâu, bất kỳ khi nào mà không chịu sự kiểm soát hay can thiệp của một tổ chức quản lý hay các thành phần trung gian nào.

Trước khi có một tên gọi chính thức, ý tưởng về DeFi thường được gọi là "tài chính mở". DeFi lấy cảm hứng từ blockchain - công nghệ đằng sau các đồng tiền điện tử, cho phép một số thực thể giữ bản sao lịch sử giao dịch, có nghĩa là nó không được kiểm soát bởi một nguồn trung tâm duy nhất. Điều đó là rất quan trọng bởi vì các hệ thống tập trung và có người kiểm soát có thể hạn chế tốc độ và làm tăng độ phức tạp của các giao dịch trong khi cung cấp cho người dùng ít quyền kiểm soát trực tiếp hơn đối với tiền của họ.

Ví dụ, khi thanh toán bằng thẻ tín dụng tại một cửa hàng cafe, một tổ chức tài chính đã nằm giữa người dùng và nhà hàng, có quyền kiểm soát giao dịch, dừng hoặc tạm dừng giao dịch và ghi lại giao dịch đó. Với tiền điện tử và DeFi, những thành phần trung gian đó bị loại khỏi hệ thống.

Không chỉ có giao dịch mua bán trao đổi nằm trong tầm kiểm soát của các bên trung gian, các ứng dụng tài chính như cho vay, bảo hiểm, huy động vốn từ cộng đồng, các công cụ phái sinh, cá cược và hơn thế nữa cũng nằm trong tầm kiểm soát của họ. Loại bỏ vai trò trung gian khỏi tất cả các loại giao dịch là một trong những lợi thế chính của DeFi.

defi là gì? defi coin có lừa đảo không? list on Binace 2021

Mục đích ra đời của DeFi

Trong tài chính truyền thống (CeFi – Centralized Finance*), bạn tin tưởng chính phủ sẽ không in tiền một cách bất ngờ để lạm phát tăng cao; các ngân hàng sẽ giữ tiền của bạn một cách an toàn; và bạn thường kiếm lợi nhuận bằng cách ủy thác tài sản của mình cho bên thứ ba, điều này đồng nghĩa với việc trao quyền kiểm soát tiền của mình cho một người khác.

Nhưng chắc hẳn bạn phải đồng ý một điều rằng dù đó là tiền của bạn, nhưng bạn lại không thể hoàn toàn kiểm soát được chúng 100%, dù với bất kỳ hình thức nào bên trên.

DeFi đã ra đời nhằm mục đích tạo ra một hệ thống tài chính mở cho mọi người. Tại đó, mọi người có thể hoàn toàn kiểm soát được tài sản của mình.

Còn nếu nói một cách rộng hơn thì DeFi là một nỗ lực đầy tham vọng nhằm phân cấp các trường hợp sử dụng tài chính truyền thống cốt lõi, như giao dịch, cho vay, đầu tư, quản lý tài sản, thanh toán và bảo hiểm thông qua việc sử dụng Blockchain.

Như vậy liệu trong tương lai, DeFi có thể thay thế CeFi không?

DeFi có thể thay thế CeFi không?

defi có thay thế CeFi?

Về cơ bản, DeFi sẽ không thể thay thế hoàn toàn CeFi. Tuy nhiên, chúng sẽ cung cấp thêm nhiều loại hình dịch vụ mà CeFi không thể cung cấp.

Trong DeFi:

  • Tài sản sẽ được thay bằng tiền điện tử
  • Các tổ chức, nhà nước, công ty sẽ được thay thế bằng Blockchain
  • Dù đang ở bất kỳ nơi nào thì bạn chỉ cần có thiết bị được kết nối với Internet là có thể tiếp cận được với tài chính phi tập trung
  • Như vậy, các công cụ DeFi chắc chắn khác với các công cụ CeFi, mặc dù chúng cung cấp các dịch vụ tài chính tương tự, chẳng hạn như các khoản vay.

    Không chỉ có thế, họ còn cung cấp những dịch vụ tài chính hoàn toàn mới như stablecoin (DAI, True USD,…)

Đặc điểm của DeFi

Dễ dàng tiếp cận

Với thị trường tài chính tập trung CeFi, nhà đầu tư sẽ phải bỏ ra một mức tiền để có thể sử dụng các dịch vụ. Ví dụ, điều kiện để trở thành khách hàng VIP của ngân hàng là phải giao dịch với một khối lượng lớn. Còn với DeFi, nơi đề cao tính công bằng, các nhà đầu tư có thể trải nghiệm tối đa các dịch vụ trong hệ sinh thái mà không hề tốn bất cứ mức chi phí nào.

Khả năng tương tác

Trong hệ sinh thái DeFi, khả năng tương tác giữa người dùng là rất cao bởi mô hình này hướng đến cộng đồng. Ví dụ, người tham gia Binance có thể giao lưu với các nhà đầu tư trên sàn giao dịch khác.

Tính riêng tư

Mô hình sử dụng công nghệ Blockchain này luôn đặt tính riêng tư lên hàng đầu. DeFi có tính riêng tư bởi sẽ không cần phải xác minh danh tính khi tham gia giao dịch trên sàn DeFi. Đặc biệt hơn là trong việc chuyển tiền, người dùng có thể chuyển cho bất cứ ai một cách tự do và không giới hạn.

Tính minh bạch

Trong DeFi, việc kiểm tra giao dịch bất kỳ thông qua mã chuyển tiền là rất dễ dàng và ai cũng có thể làm được.

Tính công bằng

Ở môi trường DeFi, những người sở hữu tiền điện tử dù nhiều hay ít đều không có sự phân biệt. Tất cả các lệnh được áp dụng trên cơ sở các modules thiết lập trước, nên tính công bằng được nâng lên tối đa, các lệnh chuyển tiền dù của ai cũng là như nhau.

Cách hoạt động của DeFi

Hoạt động trên DeFi không bị quản lý bởi một tổ chức hay nhân vật nào, mà thay vào đó là các quy tắc được viết bằng code hoặc smart contract. Khi chúng được triển khai trên blockchain, các dapp DeFi sẽ tự hoạt động mà không cần đến sự can thiệp của con người.

Bên cạnh đó, smart contract này hoàn toàn công khai trên blockchain nên bất cứ ai cũng có thể kiểm toán.

Ngoài ra, tất cả các hoạt động giao dịch cũng được công khai. Tuy nhiên, do ảnh hưởng đến quyền riêng tư nên danh tính trên các giao dịch sẽ được ghi bằng tên giả theo mặc định.

Ứng dụng của Defi

Hầu hết các ứng dụng tài chính phi tập trung đều được xây dựng trên nền tảng Ethereum, nền tảng tiền điện tử lớn thứ hai trên thế giới, tạo nên sự khác biệt với Bitcoin ở chỗ nó có thể xây dựng các loại ứng dụng phi tập trung khác ngoài các giao dịch đơn giản một cách dễ dàng.

Nguyên do là vì nền tảng của Ethereum được dành cho các hợp đồng thông minh - tự động thực hiện các giao dịch nếu các điều kiện nhất định được đáp ứng - mang lại sự linh hoạt cao hơn. Các ngôn ngữ lập trình Ethereum, chẳng hạn như Solidity, được thiết kế đặc biệt để tạo và triển khai các hợp đồng thông minh như vậy.

Với các hợp đồng thông minh là cốt lõi, hàng chục ứng dụng DeFi đang hoạt động trên Ethereum. Ethereum 2.0, một bản nâng cấp sắp tới cho mạng cơ sở của Ethereum, có thể mang lại cho các ứng dụng này một sự thúc đẩy mạnh mẽ hơn bằng cách khắc phục các vấn đề về khả năng mở rộng của Ethereum.

Các loại ứng dụng DeFi phổ biến nhất bao gồm:

  • Các sàn giao dịch phi tập trung (DEX): Các sàn giao dịch trực tuyến giúp người dùng thực hiện các trao đổi. DEX là một loại hình trao đổi phổ biến, kết nối người dùng trực tiếp để họ có thể giao dịch tiền điện tử với nhau mà không cần một bên trung gian giao tiền của họ.
  • Stablecoin: Một loại tiền điện tử được gắn với một tài sản bên ngoài tiền điện tử (ví dụ: đồng đô la hoặc euro) để ổn định giá.
  • Các nền tảng cho vay: Các nền tảng này sử dụng hợp đồng thông minh để thay thế các trung gian như ngân hàng, quản lý việc cho vay.
  • Bitcoin "cầu nối" (WBTC): Một cách gửi bitcoin đến mạng Ethereum để bitcoin có thể được sử dụng trực tiếp trong hệ thống DeFi của Ethereum. Các WBTC cho phép người dùng kiếm lãi trên số bitcoin mà họ cho vay thông qua các nền tảng cho vay phi tập trung được mô tả ở trên.
  • Thị trường dự đoán: Một thị trường đặt cược vào kết quả của các sự kiện trong tương lai, chẳng hạn như bầu cử. Mục tiêu của các phiên bản DeFi của thị trường dự đoán là cung cấp cùng một chức năng nhưng không có trung gian.

Nền tảng cho vay phi tập trung

Cho vay là một hình thức tài chính phi tập trung phổ biến, kết nối người đi vay với người cho vay tiền điện tử. Một nền tảng phổ biến là Compound, cho phép người dùng vay tiền điện tử hoặc cung cấp các khoản vay của riêng họ. Người dùng có thể kiếm tiền từ lãi suất cho vay. Compound đặt lãi suất theo thuật toán, vì vậy nếu nhu cầu vay tiền điện tử cao hơn, lãi suất sẽ bị đẩy cao hơn.

DeFi cho vay dựa trên tài sản thế chấp, có nghĩa là để vay được một khoản vay, người dùng cần đưa ra tài sản thế chấp - thường là ether, token cung cấp năng lượng cho Ethereum. Điều đó có nghĩa là người dùng không cung cấp danh tính của họ hoặc điểm tín dụng liên quan để vay tiền, đó là cách hoạt động bình thường, các khoản vay không phải DeFi.

defi là gì? defi có sở hữu tiềm năng và ẩn chứa rủi ro gì?

Stablecoin

Một dạng khác của DeFi là stablecoin. Tiền điện tử thường có biến động giá mạnh hơn tiền pháp định. Stablecoin cố định tiền điện tử với tiền pháp định, chẳng hạn như đô la Mỹ, để giữ giá trong tầm kiểm soát. Như tên của nó, stablecoin nhằm mục đích mang lại sự "ổn định" về giá.

Các stablecoin đáng chú ý bao gồm:

  • Tether (USDT)
  • USDCoin (USDC)
  • Binance USD (BUSD)
  • TerraUSD (UST)
  • Dai (DAI)

Thị trường dự đoán

Một trong những ứng dụng DeFi lâu đời nhất tồn tại trên Ethereum là “thị trường dự đoán”, nơi người dùng đặt cược vào kết quả của một số sự kiện, chẳng hạn như "Liệu Donald Trump có chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020 không?"

Mục tiêu của những người tham gia rõ ràng là kiếm tiền, mặc dù thị trường dự đoán đôi khi có thể mang lại kết quả tốt hơn các phương pháp thường được sử dụng, như thăm dò ý kiến. Các thị trường dự đoán tập trung có hồ sơ theo dõi tốt về vấn đề này bao gồm Intrade và PredictIt. DeFi có tiềm năng thúc đẩy sự quan tâm đến các thị trường dự đoán, vì chúng thường bị các chính phủ cản trở và thường bị cho đóng cửa khi hoạt động một cách tập trung.

Yield Farming

Canh tác năng suất hay Yield Farming là thuật ngữ dùng để chỉ những người cố gắng tạo ra thêm lợi nhuận từ những đồng tiền điện tử mà họ đang sở hữu.

Hiểu đơn giản, nếu người nông dân đang sở hữu mảnh đất, họ sẽ cho thuê mảnh đất này để lấy lợi nhuận. Tương tự như người sở hữu coin, họ sẽ cho thuê coin để tham gia vào thị trường mua bán nhằm làm biến động giá cho một coin nào đó.

Giao dịch ký quỹ

Giao dịch ký quỹ hay Margin Trading là thuật ngữ thường thấy trong thị trường Forex. Trong thị trường tiền điện tử cũng vậy, bạn có thể giao dịch nhiều hơn số tiền mà bạn đang có trong sàn bằng việc đi vay của sàn và phải trả lại khi chốt giao dịch.

Sàn giao dịch phi tập trung

Tại các sàn giao dịch phi tập trung, bạn có thể tự giao thương với người khác mà không cần sàn trung gian để giảm chi phí. Do sàn không kiểm soát tiền của bạn nên dù hacker có hack được sàn đi chăng nữa cũng không thể lấy được tiền.

Nền tảng cho vay ngang hàng

Với mô hình cho vay khi áp dụng DeFi đã bỏ qua trung gian. Nhờ đó, số tiền mà người cho vay thu về sẽ nhiều hơn, đồng thời, tiền lãi của người đi vay phải trả cũng ít hơn.

Tiềm năng của mô hình DeFi

Trong những năm gần đây, khi mà nguồn tiền bắt đầu đổ vào DeFi tăng dần theo thời gian. Tổng vốn hóa thị trường của DeFi đã tăng mạnh gấp 12 lần trong vòng một năm, mở ra nhiều cơ hội cho nhà đầu tư.

Trong tương lai, mô hình CeFi tại các quốc gia sẽ bị ảnh hưởng ít nhiều bởi sự phát triển của DeFi. Bởi vì mô hình tài chính tập trung có những ràng buộc về quyền của nhà đầu tư và gây ra những hạn chế. Do đó, DeFi đang được các nhà đầu tư để ý tới vì họ có quyền quản lý tài chính cá nhân mà không phụ thuộc vào bất cứ bên thứ 3 nào.

Nhưng việc CeFi bị DeFi thay thế hoàn toàn là đều khó có thể xảy ra do nhiều yếu tố cả khách quan và chủ quan. Tuy nhiên, DeFi sẽ có một chỗ đứng vững chắc và hoạt động song song với CeFi.

Rủi ro khi sử dụng sàn DeFi

Blockchain từ lâu đã là một hình thức đầu tư rủi ro. Sự phát triển của DeFi cũng không phải là ngoại lệ. Vì vậy, trong thời điểm này, DeFi sẽ không dễ dàng được công nhận tại một số quốc gia. Ví dụ, Trung Quốc đã cấm tuyệt đối tất cả hoạt động liên quan đến công nghệ Blockchain này.

Câu hỏi thường gặp về tài chính phi tập trung

Làm cách nào để kiếm tiền với DeFi?

Sử dụng các ứng dụng cho vay dựa trên Ethereum, như đã đề cập ở trên, người dùng có thể tạo ra "thu nhập thụ động" bằng cách cho vay tiền của họ và tạo ra lãi suất từ ​​các khoản vay. Nó cho phép người dùng tận dụng khía cạnh cho vay của DeFi để đưa tài sản tiền điện tử của họ hoạt động tạo ra lợi nhuận tốt nhất có thể.

defi is a reminder of the risks of unfettered financial engineering |  Financial Times

Đầu tư vào DeFi có an toàn không?

Không, nó hoàn toàn là mạo hiểm. Nhiều người tin rằng DeFi là tương lai của ngành tài chính và việc đầu tư vào công nghệ đột phá sớm có thể dẫn đến lợi nhuận lớn. Nhưng thật khó cho những người mới đến để phân biệt dự án tốt với dự án xấu.

Khi tài chính phi tập trung gia tăng hoạt động và mức độ phổ biến cho đến năm 2020, nhiều ứng dụng DeFi, chẳng hạn như memecoin YAM đã gặp sự cố khiến vốn hóa thị trường từ 60 triệu đô la trở thành con số 0 chỉ trong 35 phút. Các dự án DeFi khác, bao gồm Hotdog và Pizza, cũng phải đối mặt với số phận tương tự, và nhiều nhà đầu tư mất rất nhiều tiền.

Khi nào DeFi sẽ trở thành xu hướng chính thống?

Trong khi ngày càng có nhiều người bị thu hút vào DeFi, thật khó để có thể nói họ sẽ đi đến đâu. Phần lớn điều đó phụ thuộc vào việc ai thấy chúng hữu ích và tại sao. Nhiều người tin rằng các dự án DeFi khác nhau có tiềm năng trở thành những Robinhood tiếp theo, thu hút nhiều người dùng mới bằng cách làm cho các ứng dụng tài chính trở nên toàn diện hơn và tạo ra sự hấp dẫn cho những người không có truyền thống truy cập vào các nền tảng như vậy.

Công nghệ tài chính này là rất mới mẻ, nó đang được thử nghiệm và không phải là không có vấn đề, đặc biệt là về bảo mật và khả năng mở rộng.

Các nhà phát triển hy vọng sẽ khắc phục được những vấn đề này. Ethereum 2.0 có thể giải quyết những lo ngại về khả năng mở rộng thông qua một khái niệm được gọi là sharding, một cách chia cơ sở dữ liệu cơ bản thành các phần nhỏ hơn để người dùng cá nhân có thể quản lý dễ dàng hơn.

defi Trade coin lừa đảo - Bitcoin defi Dấu hiệu nhận biết để phòng tránh -  iFinTech.vn

Ethereum 2.0 sẽ tác động đến DeFi như thế nào?

Ethereum 2.0 không phải là thuốc chữa bách bệnh cho tất cả các vấn đề của DeFi, nhưng nó là một sự khởi đầu mới. Các giao thức khác như Raiden và TrueBit cũng đang trong quá trình hoạt động để giải quyết thêm các vấn đề về khả năng mở rộng của Ethereum.

Nếu và khi những giải pháp này được áp dụng, các thử nghiệm DeFi của Ethereum sẽ có cơ hội trở thành sản phẩm thực sự tốt hơn nữa, thậm chí có khả năng trở thành xu hướng chủ đạo.

Bitcoin dưới dạng DeFi

Trong khi Ethereum là tên tuổi hàng đầu trong thế giới tài chính phi tập trung, nhiều người ủng hộ Bitcoin chia sẻ mục tiêu cắt bỏ vai trò trung gian khỏi các giao dịch tài chính và họ đã phát triển các cách để làm điều đó với việc sử dụng giao thức Bitcoin.

Ví dụ, các công ty như DG Labs và Suredbits đang làm việc trên một công nghệ Bitcoin DeFi được gọi là discreet log contracts - DLC. DLC cung cấp một cách để thực hiện các hợp đồng tài chính phức tạp hơn, chẳng hạn như các công cụ phái sinh, với sự trợ giúp của Bitcoin. Một trường hợp sử dụng của DLC là hệ thống sẽ chỉ trả bitcoin cho ai đó nếu đáp ứng một số điều kiện nhất định trong tương lai, chẳng hạn nếu đội Chicago White Sox giành chiến thắng trong trận đấu bóng chày tiếp theo, số tiền sẽ được chia cho người chiến thắng.

Tổng kết

Hiện tại, chúng ta mới đang ở giai đoạn đầu của DeFi và cả thị trường tiền điện tử. Vệc cần làm của chúng ta là tìm hiểu thật kỹ về những chủ đề, nhóm coin mà anh em quan tâm trước khi xuống tiền đầu tư. Mình tin rằng chỉ có kiến thức vững chắc của chính anh em mới có thể giúp chúng ta kiếm lợi nhuận bền vững trong thị trường.

Nhật Minh/coinx3